W Polsce jak i na całym świecie, nadal pokutuje przekonanie że lampka czerwonego wina, wypita w ciąży nie stanowi zagrożenia. Nie jeden ginekolog powtarza swoim pacjentkom, że odrobina tego trunku od czasu do czasu, nie zaszkodzi a wręcz pomoże. Osoby te nie zdają sobie sprawy z tego, że nawet odrobina alkoholu może spowodować nie odwracalne zmiany płodu, rzutujące na przyszłe życie dziecka. Nawet kobieta stroniąca od alkoholu, która skusiła się na jedną lampkę wina, może urodzić dziecko z Alkoholowym zespołem płodowym.
FAS (ang. Fetal Alcohol Syndrome) to zespół chorobowy, który jest skutkiem spożywania alkoholu przez kobietę w ciąży. Jest to choroba na która nie ma lekarstwa, możemy jedynie uchronić nasze dziecko przed jej skutkami, zachowując abstynencję. Nie ma określonej dawki alkoholu, która jest bezpieczna- każda może spowodować uszkodzenia mózgu płodu, które prowadzą do wielu wad rozwojowych.
Dzieci z FAS mają niską wagę urodzeniową i trudno przybierają na wadze, cierpią na zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego ( które powodują problemy z utrzymaniem równowagi i motoryką), maja problemy z odbieraniem bodźców takich jak ból czy głód, alkohol wpływa także na ich inteligencję-wiąże się to z trudnościami w rozumieniu pojęć abstrakcyjnych, ogólnymi problemami z nauką, zapamiętywaniem informacji. Dzieci te często mają poważne opóźnienia rozwojowe.
Mimo charakterystycznych rysów twarzy na które składają się m. in. małe, szeroko rozstawione oczy, cienka górna warga, brak rynienki pod nosowej, opadające powieki i ogólny wolniejszy rozwój środkowej części twarzy- na pierwszy rzut oka dziecko z FAS często niczym nie różni się od rówieśników. Część dorosłych uznałaby je po prostu za malucha drobnej budowy. To postrzeganie, powoduje szereg problemów, ponieważ społeczeństwo oczekuje widocznych symptomów chorobowych. Osoba dorastająca z FAS napotyka więc przeszkody, ponieważ ludzie oczekują od niej zbyt wiele i nie rozumieją jej zachowań. A te różnią się znacząco od zachowań ludzi zdrowych. Możemy więc wymienić m. in. :
- nadaktywność
- problemy ze skupieniem uwagi
- niedojrzałość emocjonalną ( dziecko w wieku 10 lat, może zachowywać się jak 5-latek)
- problemy z kontrolą impulsów
Wczesne wykrycie FAS u dziecka, już w okresie niemowlęctwa jest bardzo ważne. Odpowiednio zastosowane metody leczenia, obejmujące rehabilitację i wsparcie psychologa, są w stanie walczyć z niektórymi skutkami choroby, a w przyszłości pozwolą na usamodzielnienie się chorej osoby. Nasilenie FAS może być bardzo zróżnicowane, część osób z tą przypadłością nigdy nie będzie w stanie żyć niezależnie od opiekunów. Warto o tym pomyśleć, zanim sięgnie się po alkohol w ciąży.